هر سازمان یا شرکتی برای ایجاد نظم و انضباط کاری در فرآیند امور ذاتی خود نیاز به تدوین برنامهای راهبردی تحت عنوان آییننامه و یا نظامنامه دارد که نظامنامه بهطور عام و آییننامه بهطور خاص فارغ از قوانین بالادستی مانند : قانون کار ، قانون مالیاتی و قانون تجارت ، شامل قوانین و مقرراتی میباشد که با قوانین عام و خاص نه تنها منافاتی نداشته، بلکه به یکایک حوزهها و واحدهای سازمانی و کارکنان شاغل در آن کمک میکند که نحوه رفتار سازمانی (چه رفتار بین واحدها و چه رفتار بین کارکنان) تعریف شده و فاقد نکات مبهم بوده و در پیشبرد اهداف غایی سازمان نیز مثمر ثمر باشد.
فهرست مطالب
یک شرکت خصوصی چه آییننامههایی را باید داشته باشد؟
انواع آیین نامههای یک شرکت خصوصی بنا بر مقتضای فعالیت خود و حجم فعالیتش میتواند شامل موارد زیر باشد و کلیه آییننامهها در هر شرکت در صورت تصویب هیئت مدیره قابل اجرا خواهد بود:
آییننامه انضباطی
آییننامه حقوق و دستمزد
آییننامه استخدام و جذب نیروی انسانی
آییننامه ارزیابی کارکنان
آییننامه واگذاری سهام تدریجی
آییننامه معاملات و مالی
آییننامه وام کارکنان
لازم به ذکر است که تمامی آییننامهها ممکن است در هر شرکتی بهکار گرفته نشود و در این مطلب صرفا به معرفی پرکاربردترین و مهمترین آنها میپردازیم
آییننامه پرسنلی چیست؟
1- توضیح آیین نامه پرسنلی
علاوه بر قوانین وزارت کار بابت حداقلهای حقوق و دستمزد و مزایا و مرخصیها، سازمانها نیز قوانین و الزاماتی را درخصوص ساعات کاری، فوقالعادهها، آییننامههای انضباطی و شرایط رفاهی برای کارکنان خود وضع میکنند. عموما مجموعه این قوانین و مقررات شامل قوانین بیمه و قانون کار بوده و الزامات سازمانی آن تحت عنوان آییننامه پرسنلی درسازمان تدوین و منتشر میشود. آییننامه پرسنلی یکی از اسنادی میباشد که جهت اطلاع و آگاهی تحویل کارمندانی که تازه استخدام شدهاند میشود تا از ضوابط آن مطلع شوند.
2-کاربرد آییننامه پرسنلی
در صورتی که کار شما به هر دلیلی به اختلاف بکشد که ناگزیر به مرجع قضایی مراجعه کنید وجود بندهای دقیق و جزییات یک قرارداد است که می تواند بهترین چیزی باشد که به شما در گرفتن حق و حقوق کمک می کند.
تخصص ما راه حل مسائل حقوقی و کسب و کار شماست. با ما در تماس باشید:
مقررات انضباطی در شرکت به چه مفهومی است؟
طبق ماده ۲۷ قانون کار، تنظیم آییننامه انضباطی برای شرکتهایی که دارای کارمند و پرسنل میباشند ، به عنوان یک عنصر تعیینکننده تلقی شده و تاثیر مهمی در پوشش مشکلات بهوجود آمده توسط نیروی انسانی میگذارد. از طرف دیگر یکی از مدارک مهم قابل استناد محسوب میشود و از ارکان تعیینکننده در جذب نیروی انسانی و تشکیل پرونده پرسنل می باشد.
آیین نامه انضباطی و استخدامی چیست؟
آییننامه انضباطی دارای دو بخش کلی و داخلی است .
بخش کلی، بیشتر کلیات منطبق بر قوانین کار و امور اجتماعی را شامل میشود به عنوان مثال مشخص نمودن حقوق پایه، حداقل دستمزد روزانه، مشخص کردن مبلغ اضافهکاری، ذخیره مرخصی و ساعت کاری در هفته، نمونههایی از این قسمت میباشد.
بخش داخلی که دارای جزئیات بیشتری است، منطبق با نوع فعالیت شرکت و یا موسسه تنظیم میشود.
آیین نامه انضباطی در همه شرکتهای خصوصی و سازمانها یکی از اصول و شرایط قراردادن مسئولیت مشخص به بخشها و نیروهای هر بخش را تعیین میکند. به عنوان مثال یک شرکت تولیدی برای افزایش تولید خود میتواند عواملی را مشخص کند و به اطلاع همه کارکنان برسد. عواملی مانند مراقبت و نگهداری از تجهیزات و ابزارآلات و مطلع نمودن مسئولین جهت سرویس و تعطیلات و یا تلاش موفقیت آمیز و بالابردن سطح مهارت فردی در بهبود روند اجرای کار.
1-نکات پیرامون آییننامه انضباطی
آییننامه انضباطی کارمندان عمدتا در خصوص تشویق و تنبیه، مرخصیهای گوناگون، ارتقا شغل، تنزیل شغل و مواردی که مستقیما با نوع رفتار و عملکرد پرسنل در ارتباط اند میباشد.
معمولاً در بسیاری از شرکتهای خصوصی، آییننامه به صورت یک برگه، پیوست قرارداد کارکنان میشود که بیشتر همان کلیات را توضیح میدهد. در صورتی که دیگر شرکتها دفترچهای با این عنوان تنظیم و چاپ نموده و پس از مصاحبه و گزینش کارکنان، این دفترچه را به رویت آنها میرسانند و در پایان امضا و اثر انگشت اخذ میکنند.
در آییننامه انضباطی، تمامی انتظارات باید بیان شود. هر شرکت باید تمامی موارد مورد نیاز مجموعه را بهصورت اصولی ذکر کند، به عنوان مثال یکی از این موارد حق ماموریت است که در آن به بعد مسافتی و شرایط احراز حق ماموریت میتوان اشاره نمود. از دیگر موارد میتوان تعیین ساعت کار، روزکاری، نوبت کاری و شب کاری را نام برد.
اگر اداره کار، آییننامه انضباطی را تایید کرده باشد، میتوان از مفاد آن و یا نحوه اجرای آن به هیئت حل اختلاف یا دیوان عدالت اداری شکایت کرد.
در صورتی که کارمندی به شرکت (یا کارگری به کارگاه) خسارتی وارد میآورد، میتوان برای جبران خسارت به آییننامه انضباطی مراجعه کرد زیرا در اینگونه موارد، مسئولیتها و نحوه پرداخت خسارت در آن مشخص شده است.
تنظیم این آیین نامه از این حیث اهمیت دارد که به نوعی سندیت و اتمام حجت برای رفتار برابر و قانونی با پرسنل را فراهم میکند
آیین نامه حقوق و دستمزد شرکت های خصوصی
در این آییننامه به تفصیل نحوه محاسبه و پرداخت حقوق و مزایای مستمر و غیرمستمر به کارمندان ثابت، قراردادی و پارهوقت تعیین میگردد. مواردی دیگر مانند کسر کار، اضافه کار، نحوه افزایش حقوق کارمندان، مرخصی، عیدی، سنوات و حق ماموریت هم در این آییننامه ذکر میشود.
به طور خلاصه تمام مقررات مربوط به حقوق و مزایا و دستمزد مطابق با قانون کار ایران در این آیین نامه تعیین تکلیف میشود.
نحوه تنظیم آیین نامه شرکت
آییننامه هر شرکت منطبق بر نیازهای همان شرکت میباشد و باید نسبت به نوع فعالیت آن تنظیم گردد و موضوع مدون و یکسانی نمیباشد. لذا باید نسبت به تهیه و تنظیم آن، خود شرکت اقدام نماید و پس از تهیه، جهت اجرا باید توسط اداره کار متبوع تایید گردد.